Recollecting Landscapes

1904 - Massart: Hechtel-Eksel 52

De landduinen op Massarts foto van 1911 geven een vreemde aanblik in vergelijking met het geheel van de Kempen. Omdat voldoende vegetatie ontbrak, begonnen deze duinen opnieuw te stuiven. Vandaar dat de zandige samenstelling des te meer opvalt. Tussen en op de ophogingen zijn pollen van struikheide (Calluna vulgaris), helm (Ammophila arenaria) en meer naar achter jeneverbesstruiken (Juniperus communis) te vinden. Dezelfde vegetatie gedijde in dit gebied echter al een eeuw voor Massarts zijn foto maakte. Deze continuïteit is te verklaren omdat het gebied sinds de Belgische onafhankelijkheid deel uitmaakt van het militaire kamp Beverlo. Bijna vierduizendvijfhonderd hectare van de grote hei van Beverlo werden in 1835 door de gemeenten verkocht aan het ministerie van Landsverdediging en ingericht als militair oefenterrein. Ondanks het wegvallen van de Nederlandse dreiging bestaat dit kamp tot op vandaag en is het één van de grootste militaire oefengebieden van het land. De landschappelijke veranderingen binnen dit deel van Hechtel-Eksel krijgen pas betekenis tegen deze militaire achtergrond.