Recollecting Landscapes

1980 - Charlier: Nieuwpoort 13

WO I bracht deze natuurlijke biotoop onherroepelijke schade toe, ze bevond zich immers in het spervuur bij de gevechten om Nieuwpoort en zijn strategisch belangrijke haven. Op 20 oktober 1914 lukte het de Duitsers, na dertien uur verbeten strijd, om Lombardsijde en de hoeve Bamburg (gelegen vlakbij het kanaal Nieuwpoort-Plassendale) in te nemen. Hierop trok de Belgische Tweede Divisie zich zeshonderd meter terug naar de Palingbrug. Deze brug lag op een steenworp van Massarts locatie. Nieuwpoort werd door het Duits geschut quasi volledig vernield, maar nooit ingenomen dankzij het onder water zetten van de IJzervlakte door Karel Cogghe (29-30 oktober 1914). Na de vernieling in de Eerste Wereldoorlog werd de Palingbrug opnieuw gebouwd. Op de plaats waar de oude hoeve Palingbrug stond, werd in 1937 het Koning Albertmonument opgetrokken. De schade berokkend aan de natuur was echter moeilijker te herstellen. Na vier jaar zoutwateroverstroming en frontlinie was er geen populier meer te vinden en waren de bodems kaal en dood. De vegetatie herstelde zich gedeeltelijk op eigen kracht en de grond kon terug in cultuur worden gebracht.

In de jaren zestig verdween deze natuurlijke biotoop op de linkeroever voorgoed. Grote delen van de polders tussen de IJzermonding en Lombardsijde werden opgespoten (fotoset 15) en opnieuw ingezaaid met zandfixerend Engels raaigras (Lolium perenne) en de groenbemester luzerne (Me-dicago sativa). Ondanks het herstel van de natuur droeg de bodem nog steeds de sporen van vier jaar zoutspoeling en was deze erg verarmd. Mede hierdoor werd het gebied deels uitgegraven voor de aanleg van een nieuwe, grote jachthaven met vijftienhonderd ligplaatsen (fotoset 14). Enkele loodsen, een aarden wal als buffer en recreatieve zeilboten van de 'Ship Shop' op Charliers foto uit 1980, waren de eerste landschappelijke elementen die een nieuwe toekomst inluidden voor de jachthaven en Nieuwpoort in het algemeen.